Giai đoạn 1: Không nhận thức được mình thiếu khả năng
Đây là giai đoạn đầu tiên khi bạn bắt đầu đầu tư. Bạn biết rằng đây là một phương pháp tốt để kiếm tiền bởi vì bạn đã nghe quá nhiều về nó và từ rất nhiều nhà triệu phú. Không may thay, giống như khi lần đầu tiên bạn khao khát lái một chiếc xe, bạn nghĩ nó cũng dễ thôi – sau đó nó khó như thế nào? Giá có thể đi lên và đi xuống – và bí mật lớn nhất là những gì sau đó – chúng ta hãy bắt đầu!
Không may, khi bạn vừa ngồi vào bánh lái bạn nhanh chóng nhận ra bạn không có một gợi ý nào những gì bạn đang cố gắng làm. Bạn vào rất nhiều lệnh và rủi ro rất cao. Khi bạn vào một lệnh, nó đi ngược lại ý định ban đầu của bạn, và bạn đánh đảo ngược lại và nó lại quay lên lần nữa, và cứ tiếp tục nhiều lần như vậy.
Bạn có thể thành công ngay từ khi mới bắt đầu, tuy nhiên điều đó còn tệ hơn bởi vì nó nói với bạn rằng đầu tư thật sự rất đơn giản và bạn bắt đầu rủi ro với nhiều tiền hơn.
Bạn cố gắng để gỡ lại khoản lỗ bằng cách nhân đôi số lượng mỗi lần bạn vào lệnh. Đôi khi bạn có lợi nhuận, nhưng thong thường bạn sẽ thua lỗ và trở nên khó khăn hơn. Bạn hoàn toàn không biết rằng mình thiếu khả năng đầu tư.
Giai đoạn 2: Nhận thức được rằng mình thiếu khả năng
Giai đoạn 2 là nơi bạn nhận ra rằng có nhiều việc phải làm liên quan đến đầu tư hơn và bạn có thể thật sự phải làm một vài điều. Bạn nhận thức rằng mình là một nhà đầu tư thiếu khả năng – Bạn không có kỹ năng hoặc sáng suốt để có lợi nhuận thường xuyên.
Bây giờ bạn mua hệ thống tín hiệu đầu tư, vô số sách điện tử, đọc tất cả trang web ở khắp nơi từ Mỹ đến Ukraine và bắt đầu tìm kiếm “chén thánh”. Trong suốt khoảng thời gian này, chiến lược đánh của bạn không cố định – bạn sẽ đổi từ phương pháp này sang phương pháp khác ngày qua ngày, tuần qua tuần và không gắn bó một thời gian đủ dài để thực sự xem liệu nó có hiệu quả. Mỗi lần bạn áp dụng một kỹ thuật mới bạn sẽ ngây ngất rằng đây là thứ sẽ làm nên sự khác biệt.
Bạn sẽ kiểm tra những hệ thống giao dịch tự động, bạn sẽ chơi với đường trung bình, đường Fibonacci, hỗ trợ và kháng cự, Pivots, Fractals, Phân kỳ, DMI, ADX, và hàng trăm thứ khác hy vọng rằng “hệ thống ma thuật” hoạt động từ ngày hôm nay. Bạn trở thành một người dự đoán đỉnh và đáy biểu đồ, cố gắng tìm điểm vào lệnh chính xác của mô hình đảo chiều với các kỹ thuật và bạn sẽ thấy tiếp tục thua và thậm chí thua nhiều hơn vì bạn quá chắc chắn là mình dự đoán đúng.
Bạn sẽ tham gia phòng chat trực tiếp để xem các nhà đầu khác kiếm lợi nhuận và bạn muốn biết lý do tại sao bạn không làm được – bạn sẽ hỏi hàng triệu câu hỏi, một vài trong số đó rất ngớ ngẩn mà nhìn lại bạn cảm thấy một chút ngốc nghếch. Sau đó bạn nghĩ rằng những ai nói họ đang kiếm được lợi nhuận tất cả đều nói dối – bạn không thể kiếm được khoản đó bởi vì bạn đã nghiên cứu và bạn không thể làm được điều tương tự, bạn biết nhiều kiến thức như họ đã biết và họ ắt hẳn phải nói dối. Nhưng ngày qua ngày, tài khoản của họ ngày càng phát triển trong khi bạn ngày càng xuống dốc.
Bạn sẽ giống như một thiếu niên – những nhà đầu tư có lợi nhuận sẵn lòng đưa bạn lời khuyên nhưng bạn là đứa cứng đầu và nghĩ rằng bạn biết hết mọi thứ – bạn chẳng màn tới và bạn giao dịch rất nhiều dù cho mọi người nói bạn điên. Bạn làm theo tín hiệu của những người khác nhưng nó cũng không hiệu quả; vì thế bạn trả tiền để mua tín hiệu của người khác nữa – Nó cũng không hiệu quả luôn.
Bạn có thể gặp chuyên gia hoặc một ai đó dạy bạn cách giao dịch(thường là có phí). Dù khóa học có tốt hay không bạn vẫn không thể thắng nổi bởi vì bạn vẫn nhìn chằm chằm vào màn hình thường xuyên và bạn nghĩ rằng mình biết hết mọi thứ.
Giai đoạn này có thể kéo dài nhiều năm liên tiếp – trong thực tế khi phỏng vấn các nhà đầu tư chuyên nghiệp, họ xác nhận rằng giai đoạn này có thể kéo dài 1 năm cho đến 3 năm. Đây cũng là giai đoạn mà bạn gần như muốn từ bỏ vì thất vọng tột cùng.
Khoảng 60% những nhà đầu tư mới bắt đầu từ bỏ trong 3 tháng đầu tiên – họ từ bỏ và điều này là tốt – hãy nghĩ về nó – nếu việc đầu tư dễ dàng tất cả chúng ta ai cũng sẽ là triệu phú. 20% còn lại tiếp tục trong 1 năm và sau đó trong sự tuyệt vọng chấp nhận rủi ro để thổi bay tài khoản và dĩ nhiên nó sẽ xảy ra.
Điều làm bạn ngạc nhiên là 20% còn lại trong số họ sẽ kéo dài khoảng 3 năm và họ sẽ nghĩ họ sẽ an toàn trên mặt nước nhưng thậm chí ở năm thứ 3 chỉ có 5-10% sẽ tiếp tục và tiến lên để có lợi nhuận một cách đều đặn.
Thậm chí khi bạn đã trải qua 3 năm kinh nghiệm, không có nghĩa là mọi thứ sẽ trở nên bằng phẳng kể từ đây.
Có nhiều người đã tranh cãi với tôi về những giai đoạn thời gian này, tuy nhiên không ai trong số họ có kinh nghiệm giao dịch nhiều hơn 3 năm – nếu bạn nghĩ rằng bạn biết nhiều hơn tôi – bạn hãy hỏi những người nào có ít nhất 5 năm kinh nghiệm rằng: Cần bao lâu để trở nên thành thạo 100%. Tôi nghĩ rằng có một số trường hợp ngoại lệ nhưng tôi chưa gặp trường hợp nào như vậy.
Cuối cùng bạn bắt đầu bước ra khỏi giai đoạn này. Bạn có lẽ đã cam kết dành nhiều thời gian và tiền bạc hơn bạn nghĩ; bị cháy 2 hay 3 tài khoản và 3-4 lần dường như bỏ cuộc nhưng bây giờ nó như máu trong con người bạn. Một ngày nào đó – trong một khoảnh khắc nào đó, bạn sẽ bước tiếp vào giai đoạn thứ 3.
Giai đoạn 3 – Khoảng khắc Eureka
Đến cuối của giai đoạn hai, bạn bắt đầu nhận ra rằng không phải những kỹ thuật tạo ra sự khác biệt. Bạn nhận ra thật sự có thể kiếm tiền chỉ với những đường trung bình đơn giản và không cần gì khác NẾU bạn có tư duy và quản lý vốn đúng. Bạn bắt đầu đọc sách về tâm lý trong giao dịch và nhận ra những tính cách mô tả trong những quyển sách và cuối cùng đến với khoảnh khắc eureka.
Khoảng khắc eureka dẫn đến một sự kết nối mới được hình thành trong não bạn. Bất thình lình bạn nhận thấy không phải bạn hay bất kỳ ai có thể dự đoán chính xác thị trường sẽ đi về đâu trong 10 giây tiếp theo, và bạn cũng không bận tâm tới 20 phút tiếp theo thị trường sẽ như thế nào. Bởi khi ý thức được điều này, bạn dừng sự chú ý vào suy nghĩ của những người khác – những tin tức, và sự kiện trên thị trường. bạn trở thành một cá nhân độc lập với cách giao dịch của chính bạn.
Bạn bắt đầu làm việc với một chiến lược mà phù hợp với phong cách giao dịch của bạn, bạn bắt đầu cảm thấy hạnh phúc và bạn đặt ra ngưỡng rủi ro mà bạn chấp nhận được.
Bạn bắt đầu vào những lệnh có lợi thế để có xác suất thắng cao. Khi giao dịch trở nên xấu đi bạn không cảm thấy tức giận, hay dù cho bởi vì bạn biết trong đầu rằng bạn không thể dự đoán nó đó không phải là lỗi của bạn – miễn là bạn nhận thấy giao dịch đó không tốt nữa bạn sẽ đóng lệnh. Những giao dịch về sau lại càng có tỉ lệ thành công cao hơn bởi vì bạn biết rằng hệ thống của bạn hoạt động.
Bạn lập tức nhận ra rằng trò chơi giao dịch chỉ là một điều duy nhất – tính nhất quán trong lợi thế chiến lược của bạn và kỷ luật vào tất cả giao dịch bất kể như thế nào vì bạn biết xác suất cộng dồn sẽ mang lại lợi cho bạn.
Bạn học về cách quản lý vốn, sử dụng đòn bẩy, rủi ro trên tài khoản một cách hợp lý – và lần này bạn thật sự thấm và bạn nghĩ về những người đã cho bạn những lời khuyên như thế này nhiều năm trước và nở nụ cười. Trước đây, bạn đã không sẵn sàng nhưng bạn là bây giờ bạn sẵn sàng. Khoảng khắc eureka đến từ khoảnh khắc bạn thật sự chấp nhận rằng bạn không thể dự đoán thị trường.
Giai đoạn 4 – Nhận thức được mình có khả năng
Bạn chỉ thực hiện giao dịch khi hệ thống có tín hiệu. Bạn chấp nhận lệnh thua đơn giản cũng như bạn chấp nhận lệnh thắng. Bạn bây giờ chấp nhận rủi ro và biết rằng hệ thống sẽ kiếm lợi nhuận nhiều hơn là thua và nếu có thua bạn đi nữa bạn sẽ cắt lỗ dễ dàng với một chút thua lỗ trong tài khoản.
Bạn bây giờ ở thời điểm mà trong trường hợp xấu nhất thì bạn chỉ hòa vốn. Bạn sẽ có những tuần kiếm được rất nhiều tiền và những tuần mất rất nhiều tiền – nhìn chung bạn hòa vốn và không thua hơn nữa. Bạn bây giờ ý thức rằng bạn thực hiện những lệnh rất tốt và bạn được tôn trọng từ những nhà giao dịch khác. Bạn vẫn làm việc và nghĩ về giao dịch của bạn nhưng bạn bắt đầu kiếm tiền một cách đều đặn nhiều hơn là thua.
Bạn bắt đầu những ngày với thắng lớn, bị thua lớn và không cảm xúc, bạn sẽ lấy lại những lợi nhuận đó bởi vì bạn biết rằng nó sẽ trở lại. Bạn dần dần bắt đầu có lợi nhuận đều đặn hàng tuần.
Giai đoạn 5 – Trở nên có khả năng trong vô thức
Bây giờ bạn đang nấu ăn cũng như lái xe, mỗi ngày bạn ngồi vào và giao dịch. Bạn làm mọi việc bây giờ một cách vô thức Bạn đang ở chế độ máy bay lái tự động. Bạn bắt đầu vào những lệnh lớn và những lợi nhuận lớn trong ngày không làm cho bạn phấn khởi nữa. Bạn thấy những người mới bắt đầu trong forum la lối ‘đi lên đi lên’ như họ thúc giục con ngựa giành chiến thắng lớn và bạn nhìn thấy bản thân nhiều năm trước. Đây là giao dịch bạn đã làm chủ cảm xúc và bạn bây giờ là một nhà giao dịch với lợi nhuận phát triển nhanh chóng trong tài khoản.
Bạn là một ngôi sao trong phòng giao dịch và mọi người lắng nghe bạn nói. Bạn nhận thấy bản thân trong những câu hỏi của họ từ hai năm trước. Bạn cho họ những lời khuyên nhưng bạn biết hầu hết nó vô ích bởi vì họ là những thanh thiếu niên – một vài người sẽ đạt đến trình độ của bạn – một số thì nhanh, một số thì chậm hơn – hàng tá người sẽ không giờ vượt qua giai đoạn hai, nhưng một vài người sẽ vượt qua.
Giao dịch không còn trở nên hứng thú – thật sự nó có lẽ khiến bạn nhàm chán – giống như mọi thứ trong cuộc đời khi bạn khi bạn làm tốt nó và làm nó giống như công việc – nó trở nên nhàm chán – bạn đang việc như bất kỳ công việc nào khác.
Cuối cùng bạn phát triển một phòng chat và tìm một vài người bạn bàn tán về thị tường, mà không bị ảnh hưởng về tâm lý. Cùng lúc đó bạn mài giũa phương pháp của mình để tạo ra lợi nhuận tối đa từ thị trường nhưng không tăng rủi ro. Phương pháp giao dịch của bạn không thay đổi – nó chỉ trở nên tốt hơn – bạn bây giờ có cái mà phụ nữ gọi là “trực giác”. Bạn có thể nói với mình “Tôi là một trader” nhưng thành thật bạn thậm chí không muốn nói với ai nữa – nó là công việc giống như những việc khác.
Hãy nhớ chỉ 5% sẽ thật sự làm được – nhưng lý do đó không phải nằm ở khả năng, nó nằm ở sức mạnh và khả năng thay đổi nhận thức và mô thức của bạn để tiếp nhận tư duy mới. Những kẻ thua cuộc là những người muốn “làm giàu nhanh” và tiếp cận với thị trường chỉ 6 tháng mang một miếng vải che mắt nên họ không thể nhìn rõ con đường mà họ sẽ đi – họ từ chối tiếp thu thông tin mới khi nó làm thay đổi nhận thức.
Tôi hạnh phúc nói bạn lý do tôi bắt đầu giao dịch là bởi vì tư duy “làm giàu nhanh”. Bây giờ tôi thấy nó là “làm giàu chậm”. Nếu bạn nghĩ rằng bạn bỏ cuộc, tôi có một lời khuyên cho bạn…
Hãy tự hỏi bản thân câu hỏi “Bạn sẽ bỏ ra bao nhiêu năm để học đại học nếu bạn biết rằng nó tạo ra một công việc kiếm hàng triệu đô la mỗi năm?
Nguyễn Minh Dũng biên dịch
